Gwasz, kość, 102 x 82 mm
Sygnowany p.d. AR. / 1796
Pochodzenie zbiory Jana Romualda Gautiera (1827 - 1912), urzędnika Królestwa Polskiego.
Elżbieta z Szydłowskich Grabowska (1748-1810), morganatyczna żona króla Stanisława Augusta. Pierwowzorem dla miniatury jest portret autorstwa Bacciarellego z 1790 r. zaginionego podczas II wojny, ( A.Chyczewska, Marceli Bacciarelli. Życie- Twórczość- Dzieła, II, Muzeum Narodowe w Poznaniu, Muzeum Narodowe w Warszawie, Poznań 1970, kat. 168 s. 97, il. 52, s. 204).
Była córką późniejszego wojewody płockiego Teodora Szydłowskiego i Teresy Witkowskiej. W wieku około dwudziestu lat, poślubiła wdowca, Jerzego Grabowskiego, generała-lejtnanta litewskiego i marszałka konferencji dysydentów w Słucku. Elżbieta Grabowska najpierw miała romans z najstarszym bratem króla Kazimierzem, potem także z najmłodszym, prymasem Michałem. Utrzymywano nawet, że jeden z jej synów to dziecko Michała Poniatowskiego. Związek jej z królem datuje się od około 1768 roku. Pamiętnikarze zgodnie utrzymują, że miała zły charakter, była despotką, łasą na prezenty, łatwo kupowali jej względy ambasadorowie rosyjscy. Ona to nakłoniła monarchę do przystąpienia do konfederacji targowickiej. Wykorzystywała chętnie swoje wpływy. Potrafiła skutecznie zaprotegować nadanie urzędu, starostwa, orderów, liczyli się z nią najzamożniejsi. Mieszkała w Warszawie w wybudowanym dla niej przez króla domu naprzeciw Zamku Ujazdowskiego.
Najwięcej kontrowersji wśród historyków wzbudza jej ślub z królem. Wielu bowiem uważa, że Grabowska nigdy nie była żoną Poniatowskiego, nawet morganatyczną, ale do śmierci pozostawała kochanką. Małżeństwo morganatyczne to związek zawarty przez członka rodu królewskiego lub arystokratycznego z osobą stanu niższego, która przez ten związek nie zmienia swego stanu ani wraz z dziećmi nie dziedziczy tytułu małżonka. Wersję o małżeństwie podawali historycy dawniejsi, obecnie zaczyna się od niej odchodzić. Urodziła królowi trzech synów Michała, Kazimierza i Stanisława oraz córkę Izabelę.
Cena wywoławcza 17000
Estymacja 20000 - 23000
