January Suchodolski (1797-1875) i warsztat, Śmierć ks. Józefa Poniatowskiego, przed 1830

olej/ płótno dublowane, 64x79 cm, napis. p.d.: JSuchodolski

Jedno z najbardziej znanych przedstawień bohaterskiej śmierci ks. Józefa Poniatowskiego. W XIX wieku pierwowzór autorstwa Horacego Verneta z 1816 roku kopiowano i reprodukowano wiele razy. Również w polskich zbiorach znajduje się kilka wersji przypisanych znanym polskim artystom. Powyższa jest jednak najwierniejsza oryginałowi, zarówno w kolorystyce, jak i detalach, np. przedstawieniu twarzy księcia, czy jego czako. W partii centralnej mamy przykład malarstwa wysokiej klasy, w pełni odpowiadający możliwościom i cechom twórczości Januarego Suchodolskiego, zapatrzonego w malarstwo Verneta. Sceny w pasie uzupełniającym kompozycję dookoła zostały natomiast namalowane znacznie mniej dokładnie. Skłania to do wniosku, że ktoś inny dodał te fragmenty, uzupełniając pierwotną kompozycję obrazu. Stąd nie możemy także mieć pewności, że podpis umieszczony w prawym dolnym rogu to sygnatura artysty.

January Suchodolski pozostał pod wpływem mistrza przez całe twórcze życie. Już w 1823 roku, jako adiutant gen. Krasińskiego, stykał się z obrazami Verneta w jego zbiorach i malował ich kopie. Konsekwentnie dążył do spotkania z uznanym artystą. Jednak dopiero po upadku Powstania wyjechał do Rzymu, gdzie od trzech lat przebywał Vernet. Zaopatrzony w listy polecające, rozpoczął studia w Akademii Francuskiej i trafił do jego pracowni. Biorąc pod uwagę wysoką klasę malarską głównej partii obrazu i analogie do twórczości Januarego Suchodolskiego, zdecydowanie możemy przypisać mu autorstwo, potwierdzone podpisem. W wydawnictwie Malarstwo polskie w zbiorach prywatnych z 1995 roku, autorki publikują obraz jako dzieło artysty z wczesnego okresu (przed 1830 rokiem).