Aleksandra JACHTOMA (ur. 1932), Bez tytułu, 2008

olej, płótno; 85 x 70 cm;
sygn., dat. i opisany na odwrocie: ALEKSANDRA JACHTOMA /
WYM. 85 X 70 / TECH. OLEJ / ROK 10.06.2008.

Kolor w malarstwie Aleksandry Jachtomy jest rzeczą najważniejszą. Artystka
próbując odnaleźć właściwą dla emocji barwę nakłada wiele warstw
farby na ostatecznie pozbawione faktury płótno, które dopiero po odpowiednim
jego opracowaniu, jak sama mówi „nabiera powietrza” i może zostać
uznane za dzieło sztuki. Inaczej jest to tylko farba wyciśnięta z tubki
i podobrazie, a nie doskonały kolor, na którego badanie poświęciła bez mała
60 lat pracy twórczej. W filmie dokumentalnym wspomina: „Malarstwo to
jest ustawiczna walka z farbą, żeby ją przemienić w kolor”. Poszukiwania te
wiążą się z wieloma warstwami cienkich, niemal laserunkowo kładzionych
kolejnych kolorów, na ich zaskakujących zestawieniach – gdzie często próbuje
pogodzić dwie ulubione przez siebie barwy: niebieską i czerwoną. „Myślę,
że sztuka nie jest do zrozumienia, jest do wchłaniania jej” – wspomina
w materiale filmowym. Dlatego niezbędne są jeszcze dwa czynniki wyjątkowo
istotne w malarstwie Aleksandry Jachtomy – uporządkowanie i świetlistość.
Pozbawione chaosu – energicznych pociągnięć pędzla płótna malarki balansują
między koloryzmem a abstrakcją geometryczną cicho prosząc o chwilę
kontemplacji i próbę doświadczenia tego, czym jest przeżycie estetyczne.